Tarrasch’ın Gözünden Lasker – Tarrasch 1908: Maç Öncesi (I)

Dr. Emanuel Lasker ve benim aramda oynanacak bir maç fikri, Lasker’in elde ettiği ilk başarılardan hemen sonra ortaya çıkmıştı. 1892 Dresden Turnuvası’nın bitişinden hemen sonra, bu turnuvanın kısa zaman öncesinde İngiltere’de oynanan turnuva ve maçlarda parlak zaferler elde eden Lasker’den bir maç teklifi aldım. Lasker turnuvaya katılıp Dresden’de beni yenme fırsatını bilmediğim sebeplerden ötürü kullanmadığından teklifini, kendisiyle uluslararası bir turnuvada birincilik elde etmesinin ardından oynamaya hazır olduğum şeklinde cevapladım. Bunu takip eden zamanda Lasker Steinitz’i yenerek dünya şampiyonu unvanını elde etti ve çeşitli uluslararası turnuvalar kazandı. Ancak ilginç bir şekilde kazandığı turnuvalardan bir tanesi hariç -Nürnberg 1896- hepsi de benim katılmadığım turnuvalardı. Böylece ikimiz arasında yıllar geçtikçe bir maçla sonuca bağlanma zorunluluğu giderek artan bir rekabet oluştu.

Nürnberg 1896 toplu fotoğraf
Ayakta: Lasker, Charousek, Schlechter, organizasyondan iki görevli, Janowski, Maróczy, Marco, Showalter, yine organizasyondan üç kişi.
Oturanlar: Albin, Porges, Chigorin, Tarrasch, Winawer, Steinitz, Blackburne, Schallopp, Schiffers, Pillsbury, Walbrodt, Teichmann

Uzun bir aranın ardından 1903’te Monte Carlo Turnuvası’nda birincilik ödülünü elde ettiğimde aramızda oynanacak maç meselesi ivedilik kazandı. Dünya şampiyonuyla karşılıklı kılıçları çekmeyi hararetle istiyordum ve onu aynı yılın Ekim ayında maçı konuşmak için Nürnberg’e davet ettim. Kısa görüşmelerin ardından şöyle bir anlaşma meydana geldi:

İmzalayan taraflar aşağıdaki şartlarda bir maç oynamak için sözleştiler:

1. Maç dünya şampiyonluğu unvanı için olacak ve her iki taraf da 8000 Mark ortaya koyacak.

2. 8 oyun kazanan maçı kazanmış olacak, beraberlikler sayılmayacak. Kazanan taraf dünya şampiyonluğu unvanının ve 16.000 Mark’lık ödülün sahibi olacak.

3. Maç Eylül veya Ekim 1904’te başlayacak. Başlangıç tarihinin belirlenmesi başlangıç tarihinden en az altı hafta önce Dr. Tarrasch’ı kesin tarih hakkında bilgilendirmek kaydıyla Dr. Lasker’in sorumluluğunda olacak.

4. Maç hakkındaki ilginin bir ulusla sınırlı olmadığı varsayılarak ve birden çok yerde oynamanın satranç oyununa dair genel alakaya daha iyi hizmet edeceği düşünülerek taraflar maçın bir yer veya ülkeyle sınırlandırılmaması konusunda uzlaştılar.

5. Maçın oynanacağı yer konusunda kulüplerin veya satrançseverlerin oluşturduğu organizasyonların davetleri esas alınacak. Dr. Tarrasch, bu konuda her iki taraf adına görüşmeler yapması için Dr. Lasker’i tam yetkiyle görevlendirir.

6. Her 14 hamle için bir saat süre olacak ve günde 6,5 saatten fazla oynanmayacak.

7. Birbirini takip eden iki gün içerisinde birden fazla parti sonuçlanmayacak.

8. Her iki rakip de devam eden bir partiyi tahta başında veya başka bir şekilde taşları hareket ettirerek analiz etmemeye ve yabancıların tavsiyelerini geri çevirmeye söz verir.

9. “Lasker – Tarrasch Dünya Şampiyonluğu Maçı” adlı bir kitap Almanca ve İngilizce olarak yayınlanacaktır. Maçtaki bütün havadisler ve her iki tarafın da yorumlarıyla partiler bu kitapta bulunacaktır. Bu yorumları her parti sonunda taraflar birbirlerinden habersiz bir şekilde yazacaklardır. Kitap maç esnasında basılmalı ve maç sonunda yayınlanmalıdır. Sadece abonelere özel lüks bir edisyon olarak bu kitap 20 Mark veya 1 sterlin / 5 dolar fiyat karşılığı satılacaktır ve elde edilecek gelir maçla ilgili maliyetleri karşılamak adına her iki tarafa eşit olarak paylaştırılacaktır.

10. Yukarıda bahsedilen kitabın maçın tamamlanmasından sonraki iki sene içerisinde yeni bir baskısı yapılmayacaktır ve kitabın sonraki baskılarının telif hakkı maçı kazanan tarafa ait olacaktır.

11. Anlaşmazlıklar halinde daha sonra tayin edilecek tarafsız bir kişi karar verici olacaktır.

Nürnberg, 16 Ekim 1903                                             Dr. E. Lasker     Dr. S. Tarrasch

Emanuel Lasker ve ağabeyi Berthold

Böylece her şey en güzel şekilde düzenlenmişti ve maç bu sözleşmeyle garanti altına alınmış gibi görünüyordu ki daha yüce bir kuvvet engelleyici olarak ortaya çıktı. Bir sonraki senenin Ocak ayında buz üstünde uzun bir süre beni mücadele etmekten alıkoyacak bir kaza geçirdim ve bu yüzden Mart ayında Berlin’e giderek Lasker’den maçı bir sonraki seneye ertelemek için ricada bulundum. Lasker bunu kabul etmeyerek maçın uzlaşılan zamanda oynanmaması halinde sözleşmenin de geçersiz olacağını ve sonrasında kendisinden yeni bir maç talebinde bulunmam gerektiğini belirtti. Böylece bu deneme sonuçsuz kalmış oldu.

Devamı



Der Schachwettkampf Lasker-Tarrasch um die Weltmeisterschaft im August-September 1908